චිත්‍රපටය(Film) නැතහොත් සලරුව (Movie)

චිත්‍රපටය(Film), නැතහොත් සලරුව(Movie) හෝ චලන චිත්‍රය(Motion Picture), යනු නිශ්චල හෝ චංචල රූපාවලියකි. එය නිර්මාණය කරනුයේ ප්‍රභාලේඛ්‍යානුකූල රූප(Photographic Image),රූ රචකයන්(Cameras) මගින් සටහන් කිරීමෙන්(Recording) හෝ සජීවීකරණ ක්‍රමවේද(Animation Techniques) හෝ දිසිමායාවන්(Visual Effects) ඇසුරින් නිර්මාණය කිරීමෙනි. චිත්‍රපටකරණය(Filmmaking) කලා මාධ්‍යයක් සහ කර්මාන්තයක් ලෙස දියුණුවට පත්ව ඇත.

චිත්‍රපට යනු යම් අසහාය සංස්කෘතියකින් උපදින සංස්කෘතිකමය මානවකෘතීන්ය(Cultural Artifacts). එමගින් එම සංස්කෘතීන් විදහා දැක්වෙන අතරම පෙරළා ඒවාට බලපෑමක් ද එල්ල කරයි. චිත්‍රපටය වැදගත් කලා මාධ්‍යයක් ලෙස සැලකෙන අතර, ජනප්‍රිය විනෝදායන මාර්ගයක් ද වේ. ඊට අමතර වශයෙන් ප්‍රජා දැනුවත් භාවය සඳහා වන ප්‍රබල අධ්‍යාපන -නැතහොත් ශික්ෂණ- ක්‍රමවේදයක් ලෙස ද සැලකේ. සිනමාව සතු  දෘශ්‍ය-ගෝචර ගුණයන් චලන චිත්‍රයන්ට විශ්වීය සන්නිවේදන හැකියාවක් හිමිකර දී තිබේ. ඇතැම් චිත්‍රපට ඉමහත් ජනාදරයට පත්ව ලෝ පුරා ප්‍රචලිත වූයේ හඬකැවීම(Dubbing) හෝ නරඹන්නාගේ මව් භාෂාවට පරිවර්තනය කරන ලද උපසීර්ෂ(Subtitles) භාවිත කිරීම නිසාවෙනි.

චිත්‍රපට සකස් වී ඇත්තේ රූපරාමු නමින් හැඳින්වෙන තනිතනි රූප පෙළක එකතුවෙනි. මෙම රූප අති ධාවනකාරී ලෙස අනුපිළිවෙළින් ප්‍රදර්ශනය කළ විට, නරඹන්නා ‘චලනයක් සිදු වේ’ යන මුළාවට පත් වේ. “දෘෂ්ටි ප්‍රස්ථිතිය'(Persistence of Vision)” යනුවෙන් හැඳින්වෙන බලපෑම නිසා රූපරාමු දෙකක් අතර සිදුවන සැලීම, නරඹන්නා හට අවබෝධ  නොවේ. එනම් දෘශ්‍ය ප්‍රභවය ඉවත් කිරීමෙන් පසුවත් එම රූපය තත්පරයෙන් සැණක් පමණ වේලාවක් ඇසෙහි මතකය තුළ ‍රැඳී පවතින බවයි. “බීටා ගමනය'(Beta Movement)” ලෙසින්

හැඳින්වෙන මානසික බලපෑමක් නිසා නරඹන්නා චලනයක් දකියි.

“Film හෙවත් ‘චිත්‍රපටය’ යන නාමය මීට ලැබී ඇත්තේ ‘ඡායාරූප පටය(Photographic Film)’ -පටලපටය(Film Stock) ලෙස ව්‍යවහාර වේ- චලන චිත්‍රයක් සටහන් කරගැනීමේ සහ ප්‍රදර්ශනය කිරීමේ ප්‍රාථමික මාධ්‍යය ලෙස අතීතයේදී යොදා ගැනුණු හෙයිනි.

චලන චිත්‍රය යන්න හැඳින්වීමට යොදා ගැනෙන වෙනත් යෙදුම් ‍රැසක් පවතියි. ඒ අතර පින්තූරය(Picture), පින්තූරකතාව(Picture Show), සැලෙන පින්තූරය(Moving Picture), සේයාරූ-දිවුම(Photo-play) සහ සංචලනය(Flick) ආදිය වේ. එක්සත් ජනපදය තුළ චිත්‍රපටය සඳහා බහුලව භාවිතා වන නාමය ‘සලරුව(Movie)’ වන අතර යුරෝපයේ ඒ සඳහා නිසි යෙදුම චිත්‍රපටය(Film) යැයි පිළිගැනේ. ක්ෂේත්‍රය හා සම්බන්ධ අනෙකුත් යෙදුම් අතර යෝධ තිරය(The Big Screen), රිදී තිරය (The Silver Screen), සිනමාව(Cinema) සහ සලරූ (The Movies) ආදිය වේ.

විකියා

මෙතන පහළින් තියන සබැඳුම් වලිනුත් ඔබට මාව හමුවෙන්න පුළුවන්.